نقاط مشترک امام حسین(علیه السلام) و امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، حسینی دیگر است. عاشورا ، زمینه ساز ظهور است. کربلا باید اتفاق می افتاد تا بشریت انتظار حسینی دیگر را بکشند.
این دو(عاشورا، انتظار) پیوندی دیرین و مستحکم با یکدیگر دارند:
یکی پشتوانه فرهنگی و زمینه ساز، برای دیگری است،
یکی رمز «حیات شیعه » است و دیگری رمز «بقای آن»،
یکی رمز «قیام و به پا خاستن شیعه » است و دیگری عامل «حفظ و استمرار آن»،
«مهدی»(علیه السلام) وارث عاشورا است; همچنان که «حسین »(علیه السلام) وارث پیامبران است.
عاشورا برای ساختن منتظران واقعی است، فرهنگ عاشورا مایه شکوفایی منتظران مهدی(روحی فداه) است.
انتظار، کربلایی دیگر است به وسعت همه جهان و مصاف حق و باطل است در زمانی دیگر. اما کربلایی که این بار حق پیروز می شود و باطل از صحنه روزگار محو می شود.
انتظار زمانی است برای آماده شدن گرفتن انتقام خون شهید کربلا.
می خشکید.«انتظار و عاشورا» دو بال پرواز شیعه است ; اگر این دو نبود، چشمه «غدیر»
دشمنان نیز پیوند این دو بال را در یافته اند: شیعه با دو نگاه همراه است: «نگاه سرخ » و «نگاه سبز» ; عاشورا و ظهور، با الهام از یکی «انقلاب » می کند وبا دیگری آن را «استمرار» می بخشد.(مجله موعود،شماره های 25،26)
"ان الحسین مصباح هدی و سفینة النجاة":
امام حسین(علیه السلام) چراغ هدایت و کشتی نجات است ولی نه فقط برای انسانهای زمان خود که او برای تمام بشریت چراغ راهنما و کشتی نجات است.
امام حسین چراغی است که در تاریکیهای جهل و گناه راه را نشان می دهد.
"ولی ناصح هدی و سفینة النجاة":
در زیارت آل یاسین میخوانیم که امام زمان هم کشتی نجات است ، درست است امام ،کشتی نجات همه ره گم کردگان و در راه ماندگان است.
القاب «ثار الله » ، «الوتر الموتور» و «الطرید الشرید» ، القاب مشترک امام حسین(علیه السلام) و مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشريف) است:
«ولکن صاحب هذا الامر الطرید الشرید الموتور بابیه»کمال الدین، ج 1، ص 318
مصباح الزائر، سید بن طاووس،ص 367«السلام علیک یا باب الله و السلام علیک یا ثار الله »
مفاتیح الجنان، زیارت حضرت صاحب الامر (عج)«المترقب الخائف و الولی الناصح ، سفینة النجاة . . . و الوتر الموتور»
قيام امام حسين(عليه السلام) و نهضت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشريف) شباهتهایی دارند .
نقاط اشتراك اين دو قيام، رهبری آنهاست كه در هر دو، بر عهده امام معصوم است. و موضوع مشترک دیگر که قابل بحث است هدف این دو امام همام که همان حاکمیت دین خداست. از اشتراکات دیگر داشتن یارانی خاص است.
هدف مهدی (علیه السلام)، نجات انسان ها از بردگی فکری و برداشتن زنجیرهای اسارت از آنان است.
امام باقر (علیه السلام) می فرماید: «اذا قام القائم ذهب دولة الباطل»: هنگامی که قائم قیام کند هر آینه باطل از بین می رود.
هدف امام حسین(علیه السلام) نیز در زیارت «اربعین » چنین بیان شده است:
«و بذل مهجة فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضالة»; خون خود را تقدیم تو کرد، تا انسان ها را از نادانی و گمراهی رهایی بخشد.
پس هدف هر دو، احیای دین و جلوگیری از انحطاط ارزش ها است.
برخی از ویژگیهای مشترک یاران:
یاران امام حسین(علیه السلام) بهترین یاران و فدایی او بودند . آنان از معرفت، محبت، اطاعت و تسلیم نسبت به امام خود و سبقت در اجرای خواسته ها و فرامین او برخوردارند و در عبادت، صداقت، اخلاص و شجاعت یگانه دوران بودند.
یاران مهدی (علیه السلام) نیز چنین اند:
«هم اطوع له من الامة لسیدها; آنها مطیع تر از کنیز نسبت به مولای خود هستند»( بحارالانوار، ج 52، ص 308)
«کدادون جاحدون فی طاعته» :یاران مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در فرمانبرداری از حضرتش، بسیار کوشا و مصمم اند.( بحارالانوار، ج 52 ،ص 311)
«لهم یسبهم الاولون و لایدرکهم الآخرون»: آنان [در شایستگی ها و امتیازات بر اوج رفیعی اند] نه از نسل های گذشته، کسی از آنان پیشی گرفته و نه از آیندگان، کسی به مقام والای آنان می رسد.( معجم احادیث الامام المهدی علیه السلام، ج 3، ص 100 )
«رهبان باللیل لیوث بالنهار، کان قلوبهم زبر الحدید»; عابدان شب و شیران روزند، [در شجاعت] قلوبشان همچون پاره های آهن است.( بحارالانوار، ج 52، ص 386)
ویژگیهای یاران:
1)خداجویی:
خداجويي و معنويتگرايي، يكي از ويژگيهاي مشترك ياران امام حسين (عليه السلام) و امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشريف) است. از والاترين و زلالترين حالات آدمی، عشق به كمال مطلق و معبود حقيقی است كه پيشوايان الهی، در بالاترين درجه از اين مقام، بودهاند.[1]
سراسر عرصه کربلا از این خصوصیت موج میزند. امام و اهل بیت و یارانش از همه چیز گذشته بودند و فقط رضای خدا را می طلبیدند. شعار آنها "رضي الله رضانا اهل بيت" بود. [2]
امام حسین (علیه السلام) در هنگام خروج از مدینه، با خواندن خطبهای، هرگونه قدرتطلبی را از سوی خویش رد كرد و از تسلیم شدن در برابر قضای الهی سخن گفت. چنانچه فرمود: " پروردگارا ! من به رضای تو، راضی و نسبت به امر تو، تسلیم هستم و در مقابل قضای تو، صبر خواهم نمود ".[3]
این خصوصیت در یاران و اهل بیت امام حسین (علیه السلام) نیز وجود دارد ، آنجا که حضرت زینب(علیها السلام ) در کنار بدن قطعه قطعه برادرش می فرمایند: " خدایا این قربانی را از ما بپذیر."[4]
گرایش به معنویت در شب عاشورا جلوه خاصی دارد ؛ در آن شب امام و همراهانش مشغول عبادت و راز و نیاز با یکتا خالق هستی بودند .به گونه ای که صدای عبادت و نیایش و نماز شب آنها در فضای خیمه ها طنین انداز شده بود.
یاران حضرت مهدی (عجل الله ) نیز دارای روحیه خداجویی و توحید هستند.
امام صادق (علیه السلام) درباره آنها می فرمایند:
" (آنان مرداني هستند که) گویا دلشان نور باران است؛ از ناخشنودی پروردگارشان هراس دارند و براي کسب توفیق شهادت، دعا ميكنند."[5]
اميرالمؤمنين، علی( عليه السلام) نيز ياران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را گنجهايی آكنده از معرفت خدا میداند.[6]
2)ولایت مداری:
ياران امام حسين (عليه السلام)، ولايتمداری خويش را به روشنی، به نمايش گذاشتند. با آنكه امام، بيعت خويش را از آنان برداشته بود، اما وفادارانه در صحنه ماندند و عهد خويش را نشكستند. عمرو بن قرظه، در هنگام اقامه نماز ظهر، خود را در برابر شمشيرها و تيرهای دشمنان قرار داد تا به امام آسيبی نرسد و آنگاه که از شدت جراحات به روی زمين افتاد، رو به امام كرد و پرسيد:«اي پسر پيامبر! آيا وفا كردم؟» امام فرمود: "آری! تو در بهشت، پيش روی منی و زودتر به بهشت میرسی. سلام مرا به پيامبر برسان."[7]
وقتي حبيب بن مظاهر در لحظات آخر عمر مسلم بن عوسجه، به کنار او آمد و به او بشارت بهشت داد، مسلم به او توصيه نمود كه دست از امام برندارد تا در راه او كشته شود.[8]
حضرت ابوالفضل عباس (عليه السلام)، ستاره درخشان آسمان ادب و وفاداری، در شب عاشورا خطاب به امام حسين (عليه السلام) عرضه داشت: «به خدا سوگند؛ هرگز از تو جدا نمیشويم. جانمان فدای جانت باد. با دستها و چهرههای خونآلود از تو حمايت میكنيم و اگر كشته شويم، به عهد خويش و آنچه بر عهده ماست وفا كردهايم.»[9]
ياران امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) نيز- که عاشق امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) هستند- به فرموده پيامبر اكرم(صلی الله عليه و آله و سلم)،در پيروی از مولای خود، تلاشگر و كوشا هستند.[10]
عشق و علاقه قلبی آنان به حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشريف)، آنان را به بسان پروانهای که به گرد شمع میگردد، فرمانبر و مطيع میکندچنانچه در روايتی آمده است: « [آنان] براي تبرك، دست بر زين مركب امام مي سايند و بر گردِ امام میچرخند و با جان و دل، او را در جنگها ياری میكنند.»
3)شجاعت:
شجاعت یاران امام حسین ریشه در خداجویی و باورهای خدایی آنها دارد. وقتی کسی اعتقاد به خدا و شهادت داشته باشد ، از مرگ هراسی ندارند و مرگ در راه خدا را شهادتی شیرین می دانند ،شهادتی که نتیجه اش وصال معبود است و درجه والایی دارد.
یاران امام حسین (علیه السلام) شجاعترین افراد بودند،آنها برای دفاع از امامشان مانند شیرهایی به سپاه دشمن میزدند و رشادتهای بی نظیری از خود نشان می دادند.
شجاعت آنان به گونهای بود كه حتی سران سپاه دشمن، آنان را اينگونه توصیف ميكنند: «كسانی بر ما تاختند كه پنجههايشان بر قبضه شمشیرها بود. آنان همچون شیرانِ خشمگین، بر سواران ما تاختند و آنان را در چپ و راست، تار و مار كردند و خود را در كام مرگ افكندند.»[11]
یاران مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشريف) نیز مردمانی دلیر و جنگاورند . عشق به خدا و امام، به آنان قوت بخشيده است؛ دلهايی چون پولاد دارند و از انبوه دشمن نمیهراسند. امام باقر (علیه السلام) در توصيف شجاعت یاران حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشريف) فرموند: «گویا آنان را مینگرم؛ سيصد و اندی مرد كه بر بلندای نجف كوفه ايستادهاند و دلهايی چون پولاد دارند. ترس، از هر سو، به دلهای دشمنانشان، سایه افكنده است. در سواركاری و تيراندازی بی نظير هستند. در میدان رزم، نشان شجاعت بر تن دارند و چون یاران پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در جنگ بدر، نشان ویژه بر سر نهادهاند.»[12]
4)ایثار:
از خود گذشتگی و فداکاری در کربلا به نهایت خود رسیده بود . یاران امام تا زمانی که زنده بودند نگذاشتند گزندی به خاندان امام برسد ، آنها یک به یک خود را سپر قرار دادند تا برای امام و اهل بیتش اتفاقی نیفتد و تا زمانی که بنی هاشم بودند از امام دفاع کردند. و در نهایت امام نیز جان خویش را در راه خدا و حفظ دین داد.
شب عاشورا پس از آنکه امام، بیعت را از یاران خود برداشت، هر كدام از آنان، به شيوهای اعلام فداكاری کردند و گفتند: « پس از تو، زندگی را نمیخواهيم و خود را فدای تو میكنيم.»[13]
ایثار یکی از ویژگیهای یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشريف) نیز هست، یاران امام خود را به خطر می اندازند که از امام حمایت کنند آنها یار و مددکار یکدیگر هستند.
امام باقر(علیه السلام)می فرمایند: «در زمان قیام قائم، دوران رفاقت فرا میرسد. مردم به سراغ مال برادرانِ خود رفته و حاجت خویش بر می گیرند و هيچكس، آنان را منع نمیكند». در روایات، از یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشريف)، تعبیر به «رفقا» شده كه به معنای دوستان همدل و همراز است. دوستی آنان چنان محكم است كه:«گویا یک پدر و مادر، آنان را پروراندهاند؛ زیرا دلهای آنان، از محبت و خیرخواهی به يکديگر، آكنده است.[14]»
شباهتهای دوران امام حسین (علیه السلام) و امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف):
طلب ظهور امام، ظهور مدعیان دروغین، اعلام حرکت اصلاحی از مکه و قیام مسلحانه از وجوه مشترك دوران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشريف) و امام حسين(علیه السلام) است.
معاویه تصمیم داشت قبل از مرگش از همه برای پسرش ،یزید بیعت بگیرد و این کار را انجام داد،ولی تنها کسی که بیعت نکرد امام حسین بود،امام به خاطر اینکه با یزيد بیعت نکند سفر زیارت خانه خدا را در پیش گرفت. در طول راه بزرگان اسلام چون: محمد بن حنفیه، عبدالله بن جعفرعبدالله بن عمر،فرزدق و ... را از خطرات احتمالی این سفر آگاه ساخت. در مکه بخاطر اینکه حرم امن الهی مورد هتک حرمت قرار نگیرد ، حج تمتع خویش را به عمره مفرده تبدیل کرد و بخاطر نامه های زیادی که از کوفیان دریافت کرده بودند راهی کوفه شدند تا بزرگترین حماسه تاریخ را رقم بزنند.
از جمله مشترکات دوران امام حسین(علیه السلام) و امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می توان از مشخصات زیر نام برد:
فراگیری ظلم و جور، به ستوه آمدن مردم و خواهش واقعی برای ظهور امام درجمع مردم،اعلام حرکت اصلاحی امام از مکه مکرمه و بالاخره قیام مسلحانه امام برای برچیدن ظلم و محقق ساختن وعده الهي.در دوران زندگی امام حسین(علیه السلام) مردم از ظلم و جور معاویه و یزید به تنگ آمده بودند. دردوران غیبت و سپس ظهور امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) مردم از ظلم حاکمان کشورهای استعمارگر به تنگ خواهند آمد.
امام حسین (علیه السلام) حرکت اصلاحی خود را برای امر به معروف و نهی ازمنکر و اصلاح دین جدش پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) از مکه آغاز کرد؛ امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز در حالی که پشت به دیوار کعبه داده(بین رکن و مقام) است بانگ "انا المهدی "سر می دهد و مقر حکومت خود را کوفه قرار می دهد، همان شهری که امام حسین(علیه السلام) قرار بود در آن حکومت خود را تاسیس کند.
آن گاه که مهدی موعود ظهور کند، بین رکن و مقام می ایستد و چنین ندا می دهد
،«الا یا اهل العالم! انا الامام القائم
الا یا اهل العالم! انا الصمصام المنتقم،
الا یا اهل العالم! ان جدی الحسین قتلوه عطشانا،
الا یا اهل العالم! ان جدی الحسین طرحوه عریانا.
الا یا اهل العالم! ان جدی الحسین سحقوه عدوانا».[15]
امام حسین(علیه السلام) برای تاسیس حکومت خود قبل از قیام مسلحانه به ارشاد ظالمان پرداخت، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز برای تحقق بخشیدن وعده الهی و واگذار کردن حکومت جهان به مستضعفان و مظلومان با کشیدن دست نوازش برسر بشریت که نشانه رحمت الهی است آنان را به سوی حق دعوت می کند آنگاه به قیام مسلحانه دست خواهد زد.
امام حسین (علیه السلام )و حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشريف) دو اصلاح گر سترگ اند . امام حسین (علیه السلام)می گوید: «انما خرجت لطلب الاصلاح».
در مورد حضرت مهدی(روحی له فداه) نیز آمده است: «لیصلح الامة بعد فسادها»:خداوند به وسیله حضرت مهدی(علیه السلام) این امت را پس از آن که تباه شده اند، اصلاح می کند.[16]
[1] پيام عاشورا، جواد محدثي، ص121
[2] لهوف، سيدبن طاووس، ص60
[3] سخنان حسين بن علي، محمدصادق نجمي،ص332
[4] حياة الامام الحسين عليه السلام، ج2، ص 301
[5] بحارالانوار، ج52، ص308
[6] ينابيع الموده، ص449
[7] اعيان الشيعه، ج1، ص605
[8] مقتل خوارزمي، ج2، ص15
[9] وقعة الطف، ص199
[10] كتاب الغيبه، نعماني، ص316
[11] عنصر شجاعت، خليل كمرهاي، ج1،ص20
[12]بحارالانوار، ج52، ص310.
[13] فرهنگ عاشورا، ص65
[14] ينابيع الموده، ص432
[15] الزام الناصب فی اثبات الحجة الغائب، یزدی حائری پور، ج 2، ص 282
[16]بحارالانوار، ج 51، ص 83 (به نقل از رسول اکرم صلی الله علیه و آله )
نظرات شما عزیزان: